Wanneer ben je nu eigenlijk echt in de overgang? Die vraag krijg ik vaak van klanten. Veel vrouwen voelen zich verrast door de overgang; ze ervaren klachten die ze niet aan de menopauze koppelen, of hebben daar totaal niet aan gedacht. Er is nog best wat verwarring. Een ding is duidelijk: het is een flinke en voelbare verandering. In dit artikel licht ik de fases toe. Zodat jij herkenning kunt ervaren als je al in de menopauze zit. Of zodat jij je goed kunt voorbereiden, mocht je nog aan de vooravond staan.
In Nederland zijn zo ongeveer twee miljoen vrouwen in de overgang. Daarvan ervaart tachtig procent klachten; een derde daarvan lijdt zelfs onder zeer ernstige klachten.
Dit zijn vaak psychische klachten als somberte, slecht slapen en sneller geïrriteerd zijn. Maar ook lichamelijk verandert er van alles. Veel vrouwen merken dat ze alleen maar zwaarder worden en dat afvallen niet meer lukt. Ook merk je de overgang aan je huid, botten en slijmvliezen; de vrouwelijke sekshormonen hebben immers een beschermende werking hierop en hun aanmaak neemt flink af in de overgang. Oestrogeen zorgt daarnaast voor bescherming tegen hart- en vaatziekten; door de sterk verminderde aanmaak van dit hormoon vervalt deze ook bijna.
Vrouwen in de menopauze hebben tegenwoordig een langere levensverwachting dan voorheen, en omdat wij nu al gauw de laatste vijfendertig tot veertig jaar van ons leven zonder onze geslachtshormonen moeten doen, vormen hart- en vaatziekten een belangrijke oorzaak van sterfte na de overgang. Afname van oestrogeen kan namelijk leiden tot ongunstige veranderingen in je ‘slechte’ LDL-bloedcholesterolwaardes, wat bijdraagt aan een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.
Gelukkig kun je dit zelf actief positief beïnvloeden met een gezonde levensstijl en eventueel ook met bio-identieke hormonen.
De drie fases van de overgang
De overgang van vruchtbaar naar onvruchtbaar verloopt in drie fases:
- Premenopauze of de perimenopauze
- Menopauze
- Post menopauze
Iedere vrouw ervaart deze drie fases weer anders. Sommigen hebben veel klachten, terwijl anderen vrijwel niks merken en het een heerlijke tijd vinden. Ook de duur en de start van de overgang kan verschillen. Meestal start de overgang rond je vijfenveertigste levensjaar en duurt deze periode gemiddeld vijf jaar. Maar soms duurt de overgang wel tien jaar. Ook zijn er vrouwen die al op hun vijfendertigste in de overgang komen.
Voor vrouwen die snel in de overgang komen, kunnen de klachten die zij ervaren heftiger zijn dan wanneer het langzaam verloopt. Heb jij voor de overgang al veel hormonale klachten dan kan de overgang ook veel moeilijker verlopen, waarbij stress in de periode voor de overgang echt een hele grote extra trigger is.
Ben je nog niet in de overgang en ervaar jij nu al wel hormonale klachten? Dan raad ik je echt aan om actie te ondernemen: als je nu je hormonen weer zoveel mogelijk in balans brengt ga je de overgang met veel meer gemak in. Je kunt dit zelf doen of hulp vragen; gelukkig zijn er veel mogelijkheden om je hormonale klachten een reset te geven. Dit is in eerste instantie een enorm cadeau voor jezelf, maar ook voor je omgeving.
Wat er gebeurt in die drie fases?
In de premenopauze wordt de aanmaak van de hormonen oestrogeen en progesteron minder. Vanaf je vijfendertigste kun je dit merken; dan neemt progesteron al af. En kun je klachten ervaren die te maken hebben met zogenaamde ‘oestrogeendominantie’: een hoger vetpercentage, verergerde PMS en menstruele migraine.
Van deze vermindering van progesteron en oestrogeen merk je verder nog niet heel veel, dit kan al jaren aan de gang zijn zonder dat je dit weet of je het beseft. Maar misschien herken je wel wat meer stemmingswisselingen, vermoeidheid, pijnlijke spieren of slaap je al wat slechter. De relatie met hormonen leggen we vaak pas als we echt last krijgen van opvliegers of vaginale droogte. Deze klachten zijn bekend en direct te herleiden aan de overgang.
Alle andere eigenlijk ook, alleen realiseren we ons dit niet. Er wordt vaak gedacht aan een burn out, terwijl deze klachten bij de overgang horen en voortkomen uit de sterk schommelende hormonen.
Je gaat merken dat je cyclus verandert, bijvoorbeeld omdat je heftiger bloedingen hebt. De cyclus kan ook onregelmatiger worden; in plaats van achtentwintig dagen zitten er ineens vijfendertig of veertig dagen tussen. Uiteindelijk worden de tussenpozen steeds langer en blijft de menstruatie weg. Zodra jij een jaar niet gemenstrueerd hebt spreken we van de menopauze en ben je niet meer vruchtbaar. Eigenlijk duurt de menopauze dan ook maar een dag, waarna je spreekt van de post menopauze. De productie van je oestrogeen en progesteron is nu sterk gedaald maar deze is wel stabiel. Je hebt dan opnieuw een hormonaal evenwicht bereikt en de meeste vrouwen ervaren nu weer een balans.
Wat gebeurt er nu eigenlijk in de overgang?
De overgang kun je wel zien als de omgekeerde puberteit. Tijdens de puberteit krijgen meisjes onder invloed van de productie van oestrogeen en progesteron borsten, bredere heupen en schaamhaar. De menstruatie start en daarmee is de vruchtbare periode begonnen. In de overgang gebeurt hormonaal precies het tegenovergestelde: de hoeveelheden van de geslachtshormonen oestrogeen en progesteron dalen.
De rijping van eicellen neemt af, net zo lang totdat je niet meer menstrueert. Ook ons lichaam verandert: vet verplaatst zich van je benen naar je buik en in plaats van puistjes krijg je een drogere huid.
Herken je klachten
Bekende klachten die vaak voorkomen bij de overgang zijn stemmingswisselingen, slechter slapen en kribbig zijn. En terwijl je aan de ene kant veel meer zweet en opvliegers hebt is er juist meer droogte bij je slijmvliezen: drogere ogen en een droge vagina. Je menstruatie verandert in heftigheid en duur. Veel vrouwen hebben ook meer last van vermoeidheid, gewichtstoename terwijl ze hetzelfde eten, pijnlijke gewrichten en vergeetachtigheid.
Mijn missie is om jou bewust te laten zijn van de mogelijkheden om je klachten en stemmingen onder controle te krijgen en te houden.
Ben jij in de overgang of verwacht je dat die binnenkort start, zorg er dan voor dat je de klachten herkent en weet dat het te maken heeft met de veranderingen in je hormonen. Zijn je klachten dusdanig dat je er veel last van hebt, zoek er dan gerust hulp bij, laat je informeren over de mogelijkheden je klachten te verlichten. Inmiddels heb ik al zoveel vrouwen van hun klachten kunnen afhelpen; met adviezen voor een gezonde levensstijl, toevoeging van kruiden en supplementen kun je heel veel bereiken. Ook beweging, stressreductie en tijd voor jezelf maken zijn essentieel. Veel vrouwen komen helaas al min of meer uitgeput of fiks vermoeid bij de overgang aan en hebben er daardoor meer last ervan.
Ben jij nog niet in de overgang en heb jij nu al veel hormonale klachten? Ga ook dan daar mee aan de slag, want de klachten zullen niet vanzelf weggaan en waarschijnlijk alleen maar verergeren als jij niet aan de slag gaat om veranderingen in je levensstijl aan te brengen.
Dat kan bijvoorbeeld met de Reset je Hormonen Methode, waarin je in tien stappen leert hoe je je hormonen en gezondheid weer in balans brengt. Geïnteresseerd? Kijk op verder op www.resetjehormonen.nl/programma
